Menu

Co to za ptaki? Nasze bociany Ciekawostki Na wesoło

Bociany

Na wesoło

Polskie nazwy historyczne i ludowe
Najstarsza, zapisana w dziele Jana Stanki z 1472 r., nazwa tego gatunku brzmi "bocian". Oprócz niej istnieją jeszcze czterdzieści dwa inne określenia bociana. 
  • bocion
  • boción
  • bociun
  • bocan
  • bocon
  • bocón
  • bocun
  • boczón
  • bociań
  • bocioń
  • bocoń
  • bocóń
  • bocuń
  • boczoń
  • bociąn
  • bociąń
  • bocoj
  • bocuj
  • boczój
  • bociąg
  • bociek
 
  • boćko
  • boć
  • busiek
  • buśko
  • busion
  • busieł
  • buseł
  • mocian
  • pocian
  • klabocian
  • kłobocian
  • klebocon
  • klobocon
  • iwanko
  • staś
  • ksiądz wojciech
  • wojtek
  • wojtuś
  • wosio
  • grzegotka
  • klek

Przytoczone za:
Strutyński J. 1972. Polskie nazwy ptaków krajowych. Prace Komisji Językoznawstwa Nr 33. Polska Akademia Nauk – Oddział w Krakowie.

Tomasz Cofta

 

Bocian w 35 językach
Nazwa bociana przetłumaczona na 35 języków z całego świata.
łacina ciconia
włoski cigogna
francuski cigogne
kataloński cigonya
kastylijski (hiszpański) cigüeña
portugalski cegonha
duński stork
norweski stork
szwedzki stork
islandzki storkur
niemiecki storch
łotewski starkis
słoweński ątorklja
czeski čáp
fiński haikara
węgierski gólya
holenderski ooievaar
rumuński barză
serbski roda
litewski gandras
estoński toonekurg
słowacki bocian
angielski stork
szkocki corra
irlandzki corr
rosyjski аист (aist)
białoruski бусел (busieł)
ukraiński лелека (lielieka)
bułgarski шъркел (szczyrkel)
hebrajski hesidah (hesidah)
grecki πελαργος (pelargos)
chiński guan (guan)
japoński koo-no-tori (koo-no-tori)

Tomasz Cofta

 

Przysłowia związane z bocianem
Bocian jest bohaterem wielu polskich przysłów. Przytaczamy niektóre z nich.
  • Bocian na ogonie jaskółkę przynosi.
  • Jak bocian przyleci, możecie wyjść dzieci.
  • Gdzie bocian na gnieździe, tam piorun nie uderzy.
  • Nie mnie brać na bociany. (tzn. nie oszukasz mnie)
  • Koza wrzosu, bocian żaby, a żaba błota szuka.
  • Na jednej łące wół trawy patrzy, a bocian żaby.
  • Gdy na święty Józef bociek przybędzie, to już śnieg nie będzie. (19 marca)
  • Na Zwiastowanie bocian w gnieździe stanie. (25 marca )
  • Na święty Wojciech zniesie jajko bociek. (23 kwietnia )
  • Na świętego Izydora dla bociana pora. (10 maja )
  • Na Bartłomieja apostoła bocian do drogi dzieci woła. (24 sierpnia )
  • Jak przylecą żurawie, bierz się do grochu prawie; jak przylecą bociany, pierwszy zagon zasiany.
  • Lato, jesień, zima, niech was w gnieździe bocian trzyma i niech wiosnę rozpoczyna.

+++

Zagadki i wyliczanki
Bocian jest wdzięcznym tematem zagadek i wyliczanek. Może niektóre z nich znasz z własnego dzieciństwa? 

Zagadka
Po łące wędruje w czerwonych bucikach
Gdy go żabka dojrzy, czym prędzej umyka.

Zagadka
Czarne skrzydła, dziób czerwony, śpiewak z niego słaby.
Kiedy leci, idzie, stoi, milkną wszystkie żaby.

Wyliczanka
Ene due rabe
połknął bocian żabę,
A żaba bociana
jeszcze tego rana.

+++

 

Przyśpiewka ludowa z regionu latowickiego
Kle, kle boćku, kle, kle,
Usiądź na stodole,
chłopcy ci zrobili,
chłopcy ci zrobili,
gniazdo w białym kole.

Kle, kle boćku kle, kle
Nie leć już za morze,
Gdy zostaniesz z nami
Każdy ci pomoże.

Kle, kle boćku, kle, kle
Jesteś zwiastun wiosny,
Gdy zostaniesz w białym kole,
będzie wiosna na stodole

Przyśpiewka pochodzi z regionu latowickiego.

+++

Legenda o bocianach
Mieszkańcy regionu latowickiego na Mazowszu od wieków przekazują z pokolenia na pokolenie legendę o królowej Bonie i bocianach, która świadczy o tym, że te dostojne ptaki są stałym elementem kultury regionu.

Zgodnie z legendą to właśnie królowa Bona nadała miejscowości, w której miała swój dworek, nazwę Latowicz. Posiadłość otaczały wody największego na Mazowszu stawu, a ze okolica bardzo przypadła królowej do gustu, przyjeżdżała tam ona często na letni wypoczynek.

Chcąc stworzyć sobie w Polsce namiastkę ojczyzny, królowa sprowadziła ze swoich rodzinnych Włoch pewien gatunek żab, odznaczających się niezwykle głośnym rechotaniem. Choć żaby uprzykrzały życie okolicznym mieszkańcom, królowa nie chciała nawet słuchać próśb i skarg Latowiczan.

Na pomoc przyszły im jednak boćki. Usłyszały rechotanie żab, zleciały się z całej okolicy i wyjadły hałaśliwych przybyszów z Włoch. Wdzięczni Latowiczanie, żyją od tamtej pory po dziś dzień w zgodzie z bocianami, które stały się jednym z symboli regionu.

 
Bocianie powiedzonka
Bocianie powiedzonka z okolic Latowicza na Mazowszu.
  • Słowo daję, zakochałam się w bocianie, ale za nim lata Gocha, więc ja chyba się odkocham...
  • Mówiła mama Zosi, że bocian dzieci nosi. Mówiła Zosia mamie, że bocian nic nie kłamie...
  • Gdy bociek lata, to znak wiosny dla świata.
  • I wiosna by tak nie smakowała, gdyby wcześniej boćka nie spotkała.

Powiedzenia pochodzą ze strony internetowej +++

+++

Aktualności

Kontakt

  • Zespół Szkolno-Przedszkolny w Radogoszczy.
    Radogoszcz 61b, 59-800 Lubań
  • (075) 722-23-42

Galeria zdjęć